- KWALIFIKACJA BUDYNKÓW DO KATEGORII ZAGROŻENIA LUDZI
- ORGANY NADZORU NAD WARUNKAMI PRACY
- CZYNNIKI FIZYCZNE (szkodliwe lub uciążliwe)
- GRUPY POŻARÓW
- NIUTON (N)
- CZYNNIKI PSYCHOFIZYCZNE
- MIKROKLIMAT ZIMNY
- MIKROKLIMAT GORĄCY
- NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE NATĘŻENIE (NDN) fizycznego czynnika szkodliwego dla zdrowia
- NARAŻENIE ZAWODOWE (ekspozycja zawodowa)
UBEZPIECZENIE WYPADKOWE
– ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w rozumieniu przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
UBEZPIECZONY
– osoba fizyczna podlegająca ubezpieczeniu wypadkowemu, a także osoba, która przed dniem 1 stycznia 1999 r. podlegała ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu, z wyłączeniem osób podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników. Według ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
UDŹWIG
– nominalna, maksymalna wielkość obciążenia wyrażona w kilogramach lub tonach, dla której zaprojektowano UTB (urządzenie transportu bliskiego) i dla której producent zapewnia prawidłową jego pracę. Według rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 października 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego.
UJĘCIE WÓD PODZIEMNYCH
– zespół urządzeń wodnych służących do wydobywania wody podziemnej i jednocześnie zabezpieczających tę wodę przed zanieczyszczeniem. Według ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia .
UMOWA „ADR”
– umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzona w Genewie dnia 30 września 1957 r. wraz ze zmianami obowiązującymi od daty ich wejścia w życie w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej, podanymi do publicznej wiadomości we właściwy sposób. Według Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzona w Genewie dnia 30 września […]
UMOWA O PRACĘ
– umowę o pracę zawiera się na czas nie określony, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy. Jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, pracodawca może w tym celu zatrudnić innego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, obejmujący czas tej nieobecności. Każda z umów może być poprzedzona umową […]
UMOWY CYWILNOPRAWNE
– przepisy prawa pracy nie wykluczają możliwości świadczenia pracy na podstawie umów przewidzianych w Kodeksie cywilnym, np. umowy o dzieło, umowy zlecenia lub umowy agencyjnej, zwanych umowami cywilnoprawnymi, jeżeli odpowiada to zgodnemu zamiarowi stron i nie narusza przepisów prawa. Umowa cywilnoprawna (chociażby podlegała ubezpieczeniu społecznemu) nie jest umową o pracę, a osoba wykonująca taką umowę […]
UMYŚLNOŚĆ
– w rozumieniu przepisów o świadczeniach przysługujących w razie wypadku przy pracy oznacza takie zachowanie się pracownika, które on okazuje, przewidując skutki, jakie wynikają z jego zachowania i skutki te chce wywołać. Umyślność może polegać na zamierzonym podjęciu działania sprzecznego z obowiązkami pracownika lub na zamierzonym powstrzymaniu się od działania, mimo że istnieje obowiązek czynnego […]
UNIESZKODLIWIANIE ODPADÓW
– poddanie odpadów procesom przekształceń biologicznych, fizycznych lub chemicznych określonym w załączniku nr 6 do ustawy w celu doprowadzenia ich do stanu, który nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi, albo dla środowiska. Według ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach
UPOWAŻNIONY PRZEDSTAWICIEL
– 1) osoba fizyczna lub prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, mająca siedzibę na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, upoważniona przez producenta na piśmie do działania w jego imieniu. Według ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie […]
URAZ
– uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego. Według ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych .
URLOP
– należy do ważnych uprawnień pracowniczych, wynikających ze stosunku pracy. Urlop wypoczynkowy jest corocznym, płatnym zwolnieniem pracownika od obowiązku świadczenia pracy, przeznaczonym na regenerację sił fizycznych i psychicznych oraz ogólny rozwój psychofizyczny. Bezwzględny charakter prawa do urlopu wyraża się w ciążącym na zakładzie pracy obowiązku udzielania urlopu każdemu pracownikowi, który nabył do niego prawo. Pracownik […]
URZĄD DOZORU TECHNICZNEGO
– organ administracji państwowej (państwowa osoba prawna) podległy ministrowi właściwemu ds. gospodarki. Dozorem technicznym są określone ustawą działania zmierzające do zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania urządzeń technicznych. UDT wykonuje swoje zadania przy pomocy oddziałów terenowych UDT. Według ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym. (Specjalistyczne organy dozoru technicznego – patrz: DOZÓR TECHNICZNY).
URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTA (UOKiK)
– jest organem monitorującym funkcjonowanie systemu kontroli wyrobów. Do zadań UOKiK należy: 1) współpraca z organami wyspecjalizowanymi, 2) przekazywanie organom wyspecjalizowanym informacji wskazujących, że wyrób wprowadzony do obrotu lub oddany do użytku nie spełnia zasadniczych lub innych wymagań, 3) prowadzenie rejestru wyrobów niezgodnych z zasadniczymi lub innymi wymaganiami, zwanego dalej „rejestrem”, oraz gromadzenie informacji dotyczących kontroli […]
URZĄDZENIA
– techniczne, to urządzenie służące do wykonania danego procesu, zgodnie z celem przeznaczenia. Urządzenie to składa się z połączonych ze sobą elementów stanowiących spójną, funkcjonalną całość. Wykorzystywane jest do spełniania określonych celów, takich jak m.in. przetwarzanie energii, przetwarzanie informacji bądź wykonywanie określonej pracy mechanicznej. Urządzenia techniczne dzieli się na: maszyny – urządzenia techniczne służące do […]
URZĄDZENIA BUDOWLANE
– urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe I place pod śmietniki. Według ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
URZĄDZENIA I INSTALACJE ENERGETYCZNE NIECZYNNE
– urządzenia i instalacje energetyczne, do których za pomocą istniejących łączników i armatury nie ma możliwości podania czynników stwarzających zagrożenie. Według rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych – akt uchylony, definicja nieobowiązująca zastąpiony: Rozporządzeniem Ministra Energii z dnia 28 sierpnia 2019 […]
URZĄDZENIA OCHRONNE
– osłony lub takie urządzenia, które spełniają jedną lub więcej z niżej wymienionych funkcji: a) zapobiegają dostępowi do stref niebezpiecznych, b) powstrzymują ruchy elementów niebezpiecznych, zanim pracownik znajdzie się w strefie niebezpiecznej, c) nie pozwalają na włączenie ruchu elementów niebezpiecznych, jeśli pracownik znajduje się w strefie niebezpiecznej, d) zapobiegają naruszeniu normalnych warunków pracy maszyn i innych […]
URZĄDZENIA PRZECIWPOŻAROWE
– urządzenia (stałe lub półstałe, uruchamiane ręcznie lub samoczynnie) służące do wykrywania i zwalczania pożaru lub ograniczania jego skutków, a w szczególności: stałe i półstałe urządzenia gaśnicze i zabezpieczające, urządzenia wchodzące w skład dźwiękowego systemu ostrzegawczego i systemu sygnalizacji pożarowej, w tym urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe, urządzenia odbiorcze alarmów pożarowych i urządzenia odbiorcze sygnałów uszkodzeniowych, instalacje oświetlenia […]
URZĄDZENIA TECHNICZNE
– urządzenia, które mogą stwarzać zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska wskutek: a) rozprężenia cieczy lub gazów znajdujących się pod ciśnieniem różnym od atmosferycznego, b) wyzwolenia energii potencjalnej lub kinetycznej przy przemieszczaniu ludzi lub ładunków w ograniczonym zasięgu, c) rozprzestrzeniania się materiałów niebezpiecznych podczas ich magazynowania lub transportu. Według ustawy z dnia 21 grudnia […]
URZĄDZENIA TRANSPORTU BLISKIEGO
– są to urzadzenia: wciągarki i wyciągniki, suwnice, żurawie, układnice, dźwigniki (podnośniki), w tym systemy do parkowania samochodów, z wyjątkiem dźwigników stanowiących wyposazenie pojazdów, dźwigników do pochylania stołów technologicznych, dźwigników przenośnych z napędem ręcznym; wyciagi towarowe, podesty ruchome, urządzenia dla osób niepełnosprawnych, schody i chodniki ruchome, przenośniki okrężne kabinowe i platformowe, wózki jezdniowe podnośnikowe z […]
URZĄDZENIE ELEKTRYCZNE
– Urządzenia, które przekształcają prąd na inne formy energii lub pracy
URZĄDZENIE ENERGETYCZNE
– urządzenia, instalacje i sieci, w rozumieniu przepisów prawa energetycznego, stosowane w technicznych procesach wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, dystrybucji, magazynowania oraz użytkowania paliw lub energii. Według Rozporządzenia Ministra Energii z dnia 28 sierpnia 2019 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych
URZĄDZENIE PIORUNOCHRONNE
– urządzenia służące do przyjmowania wyładowań atmosferycznych nie dopuszczając do bezpośredniego uderzenia pioruna w chroniony obiekt. Prądy piorunowe są przyjmowane przez zwody, po czym przewodami odprowadzającymi spływają do uziomów, które je rozpraszają do ziemi. Według E. Musiał, Zagrożenia pochodzące od urządzeń elektrycznych, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1992 r.
URZĄDZENIE POWSZECHNEGO UŻYTKU
– urządzenia energetyczne przeznaczone na indywidualne potrzeby ludności lub używane w gospodarstwach domowych według: ROZPORZĄDZENIAMINISTRA ENERGII z dnia 28 sierpnia 2019 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych.
URZĄDZENIE TRYSKACZOWE
– stałe, wodne urządzenie gaśnicze służące do gaszenia pożaru i alarmowania o jego powstaniu. Według M. Skaźnik, Ochrona przeciwpożarowa – poradnik, EKO – POŻ Sp. z o.o., Katowice 1997 r.
USŁUGA
– jest każdą działalnością lub korzyścią nie mającą charakteru materialnego, którą jedna ze stron może zaoferować drugiej, co nie koniecznie musi być związane ze sprzedażą dóbr lub usług w porównaniu do produktu, który można kupić na własność.). za: Encyklopedia Zarządzania – W ekonomii usługa wyjaśniana jest jako wykonywana czynność lub produkt niematerialny. W konspekcie gospodarczym […]
USZCZERBEK NA ZDROWIU DŁUGOTRWAŁY
– takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie. Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową dokonuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji. Zakres uszczerbku na zdrowiu oraz jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową ustala […]
USZCZERBEK NA ZDROWIU STAŁY
– takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nie rokujące poprawy. Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową dokonuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji. Zakres uszczerbku na zdrowiu oraz jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową ustala lekarz orzecznik (lekarz upoważniony przez […]
USZKODZENIE NIEBEZPIECZNE
– nieprzewidziane uszkodzenie urządzenia transportu bliskiego (UTB), w wyniku którego UTB nie nadaje się do eksploatacji lub jego dalsza eksploatacja stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, mienia lub środowiska. Według rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 października 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń […]
UZIEMIENIE
– 1) polega na tym, że część urządzenia łączy się z ziemią. Najczęściej spotyka się dwa rodzaje uziemień: a) uziemienie robocze, jeżeli łączy się z ziemią jakiś punkt obwodu elektrycznego, b) uziemienie ochronne, jeśli uziemia się, dla celów ochrony przeciwporażeniowej, części nie należące do obwodu elektrycznego. Według E. Musiał, Zagrożenia pochodzące od urządzeń elektrycznych, Wydawnictwa […]
UZIEMIENIE OCHRONNE
– środek ochrony przeciwporażeniowej dodatkowej w układzie TT oraz IT, polegający na połączeniu części przewodzących urządzenia elektrycznego z uziomem o rezystancji uziemienia skoordynowanej z charakterystyką zabezpieczenia zwarciowego tego urządzenia; pojęcie obecnie eliminowane z użycia w odniesieniu do instalacji niskiego napięcia.
UZIEMIENIE OTWARTE
– połączenie części uziemianej z uziomem za pomocą bezpiecznika iskiernikowego.
UZIEMIENIE POMOCNICZE
– uziemienie części czynnej albo części przewodzącej, wykonane w celu ochrony przeciwporażeniowej, ochrony przeciwzakłóceniowej lub z innych powodów; nie jest ono uziemieniem roboczym ani uziemieniem będącym elementem systemu ochrony przeciwporażeniowej, polegającym na samoczynnym wyłączeniu zasilania w sieci TT lub IT.
UZIEMIENIE ROBOCZE
– uziemienie określonego punktu obwodu elektrycznego (części czynnej i/lub przewodu PEN) w celu zapewnienia prawidłowej pracy urządzeń elektrycznych. Uziemienie robocze może być bezpośrednie, pośrednie lub otwarte. Według www.elektryk.zst.edu.pl.
UZIOM
-to końcowy element instalacji elektrycznej i odgromowej umieszczany w ziemi. Jego zadaniem jest ochrona instalacji i urządzeń przed skutkami oddziaływania wyładowań elektrycznych, za: https://muratordom.pl
UŻYTKOWANIE MASZYNY
– wykonywanie wszelkich czynności związanych z maszyną, w szczególności jej uruchamianie lub zatrzymywanie, posługiwanie się nią, transportowanie, naprawianie, modernizowanie, modyfikowanie, konserwowanie i obsługiwanie, w tym także czyszczenie. Według rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy.
UŻYTKOWNIK GMO
– osoba fizyczna lub prawna bądź też jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, dokonująca na własny rachunek operacji zamkniętego użycia GMO lub działania polegającego na zamierzonym uwolnieniu GMO do środowiska, w tym wprowadzenia do obrotu produktów GMO. Według ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych.
UŻYTKOWNIK URZĄDZENIA
– rozumie się przez to podmiot uprawniony na podstawie określonego tytułu prawnego do władania urządzeniem w celu jego eksploatacji zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska, na zasadach wskazanych w ustawie. Według ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska.
