22 517 88 66
Praca z urządzeniami i instalacjami elektrycznymi niesie ze sobą poważne ryzyko. Działanie prądu elektrycznego na ludzki organizm może mieć charakter bezpośredni, gdy prąd przepływa przez ciało, lub pośredni, co może skutkować różnego rodzaju obrażeniami termicznymi, mechanicznymi lub innymi, niekoniecznie związanymi z przepływem prądu przez organizm. Potencjalne zagrożenia obejmują ryzyko porażenia prądem elektrycznym, wybuchu, pożaru, zatrucia spowodowanego stosowaniem szkodliwych materiałów w instalacjach i urządzeniach elektrycznych, a także oślepienie wywołane łukiem elektrycznym podczas zwarcia i wiele innych.
Zagrożenia bezpośrednie
W pracy elektryków istnieje także ryzyko wystąpienia zagrożeń związanych z oddziaływaniem pól elektromagnetycznych na organizm człowieka. Jednak najpoważniejszym niebezpieczeństwem związanym z użytkowaniem energii elektrycznej jest ryzyko porażenia prądem elektrycznym. To ryzyko jest obecne w przypadku wszystkich urządzeń elektrycznych, których napięcie robocze przewyższa dopuszczalne wartości napięć bezpiecznych.
Za napięcie bezpieczne w warunkach środowiskowych normalnych uważa się dla prądu przemiennego 50V a prądu stałego 120V zaś w warunkach szczególnych odpowiednio 25V i 60V.
Porażenie może wystąpić w przypadku tzw. bezpośredniego kontaktu, czyli w sytuacji, gdy osoba ma bezpośredni kontakt z częścią czynną, czyli przewodzącym elementem, który normalnie jest pod napięciem w trakcie pracy urządzenia.
Zagrożenia pośrednie
Innym potencjalnym źródłem porażenia może być tzw. kontakt pośredni, który polega na dotknięciu przewodzącego elementu (np. obudowy), który nie jest częścią obwodu elektrycznego, ale niespodziewanie staje się źródłem napięcia dotykowego, często z powodu uszkodzenia izolacji, która normalnie stanowi podstawową ochronę. Stopień i skala porażenia prądem zależą głównie od natężenia prądu, czasu, przez który prąd przepływa przez organizm człowieka, częstotliwości prądu oraz trasy, jaką biegnie prąd w ciele człowieka.
Skutki porażenia prądem
Skutki porażenia prądem zazwyczaj są poważne dla ludzkiego organizmu, objawiając się zaburzeniami oddychania i pracy serca, poparzeniami zarówno wewnętrznymi, jak i na skórze, oraz trwałą degradacją tkanek. Niebezpieczeństwo to może także prowadzić do tragicznych konsekwencji, włączając w to potencjalną śmierć. Ponadto, niekiedy obserwuje się przypadki różnorodnych obrażeń mechanicznych, które wynikają z upadku lub upuszczenia przedmiotu w momencie porażenia.
Z tego powodu istnieje pilna potrzeba minimalizacji ryzyka porażenia poprzez stosowanie odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych, aby utrzymać je na akceptowalnie niskim poziomie.
Ochrona przed porażeniem prądem
Środki techniczne stanowiące właściwą ochronę przeciwporażeniową obejmują:
- środki ochrony przed dotykiem bezpośrednim (ochrony podstawowej) stanowiące zabezpieczenie przed porażeniami od napięć roboczych (fazowych);
- środki ochrony przy dotyku pośrednim (ochrony przy uszkodzeniu) zabezpieczające przed porażeniami od napięć dotykowych.
Do technicznych środków ochrony należy zaliczyć również środki ochrony indywidualnej, mające zastosowanie głównie przy pracach konserwacyjno-remontowych, operacjach łączeniowych i czynnościach pomiarowych.
Do ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym stosowane są:
- rękawice elektroizolacyjne;
- obuwie elektroizolacyjne;
- sprzęt ochrony oczu i twarzy chroniący przed łukiem elektrycznym powstającym przy zwarciu;
- hełmy ochronne.
Znaczenie środków ochrony indywidualnej jest szczególnie duże przy pracach remontowo-konserwacyjnych urządzeń i sieci elektrycznych, gdyż w tych przypadkach są one często jedynym środkiem ochrony.
najbliższe szkolenia energetyczne
Zobacz też:
