Szczepienia prawo czy obowiązek?

Najskuteczniejszą metodą profilaktyki w zwalczaniu chorób zakaźnych są szczepienia ochronne. Mają one dwa główne cele: zapewnienie maksymalnej, długotrwałej ochrony przed zachorowaniem na groźne choroby zakaźne oraz, w przypadku szczepień masowych, poprawę sytuacji epidemiologicznej i wyeliminowanie występowania poszczególnych chorób zakaźnych w społeczeństwie. Klasycznym przykładem realizacji tego ostatniego celu jest globalne wyeliminowania ospy prawdziwej. Dzięki połączeniu programu szczepień z kwarantanną chorych w skali ogólnoświatowej ta choroba od 1967 r. została całkowicie wyeliminowana z populacji. W 1980r. Światowa Organizacja Zdrowia uznała ospę prawdziwą za całkowicie eradykowaną (zwalczoną). Jednak w ostatnich latach w naszym kraju coraz więcej osób sprzeciwia się szczepieniom. Jak to się ma do obowiązujących w przepisów?

Szczepienia obowiązkowe i zalecane w Polsce

Niestety w ostatnich kilku latach w Polsce systematycznie wzrasta liczba osób unikających szczepień obowiązkowych. Komisja Europejska opublikowała 23 października 2018 r. raport „State of Vaccine Confidence in the EU”, zawierający wyniki badania na temat zaufania do szczepień wśród Europejczyków. Ze szczegółowej analizy tego raportu wynika, że największy spadek zaufania do szczepień w ciągu ostatnich 3 lat odnotowano w Polsce.

Rola lekarza medycyny pracy w procesie szczepień ochronnych pracowników

Obowiązki pracodawcy wobec pracowników narażonych na szkodliwe czynniki biologiczne reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki. Zgodnie z § 16 tego rozporządzenia w przypadku wystąpienia lub ryzyka wystąpienia w środowisku pracy szkodliwego czynnika biologicznego, przeciwko któremu jest dostępna szczepionka, stosuje się odpowiednie przepisy ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Wykonywanie szczepień ochronnych służy ochronie zdrowia pracowników i zgodnie z ustawą o służbie medycyny pracy jest jednym z jej zadań. Zadaniem lekarza medycyny pracy jest poinformowanie pracodawcy o dostępności określonej szczepionki oraz zasadności jej użycia. Pracownik powinien otrzymać informację o roli ochronnej, jaką spełnia szczepienie, a także o konsekwencjach zachorowania na daną chorobę w przypadku niepoddania się szczepieniu oraz możliwych działaniach niepożądanych po podaniu szczepionki. Fakt odmowy poddania się szczepieniu (wraz z podaniem przyczyny) powinien zostać odnotowany w dokumentacji medycznej.

Źródło: materiały CIOP i PIB

Zobacz też: