22 517 88 66
Mikroklimat zimny wg rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odnosi się do warunków środowiska termicznego, dla których temperatura powietrza wynosi ≤ 10°C, a prędkość ruchu powietrza i jego wilgotność względna są większe odpowiednio od 0,1 m/s i 5%. Dodatkowo, zgodnie z definicją zawartą w normach PN-EN 342:2018 oraz PN-EN 14058:2018-2, środowisko chłodne jest definiowane dla zakresu temperatury powietrza od 10°C do 5°C, natomiast środowisko zimne ≤ 5°C.
W 2020 r. w Polsce ponad 10 tys. pracowników było narażonych na takie warunki, w tym około 40% osób pracowało przy produkcji żywności i napojów. Praca w niskich temperaturach może mieć negatywny wpływ na zdrowie, bezpieczeństwo i wydajność pracy. W takich warunkach może dochodzić do ogólnego wychłodzenia organizmu.
Podstawowe definicje
Do ogólnego wychłodzenia organizmu dochodzi wówczas, gdy ilość ciepła produkowanego przez procesy zachodzące w organizmie (w celu utrzymania temperatury wnętrza ciała na poziomie 37 ± 1°C) jest mniejsza niż ilość ciepła odbierana przez środowisko zewnętrzne. W środowisku zimnym zachowanie ciepła oraz jego wytwarzanie wewnątrz ciała to podstawowe reakcje termoregulacyjne. Wsparciem dla organizmu przeciwko wychłodzeniu ogólnemu jest odpowiednio dobrana odzież ochronna.
O wychłodzeniu ogólnym, o obciążeniu cieplnym organizmu („długu cieplnym”) mówimy w przypadku ujemnego bilansu cieplnego wymiany ciepła między człowiekiem a otoczeniem. Wówczas układ termoregulacji nie jest w stanie „samodzielnie utrzymać” temperatury wewnętrznej ciała na poziomie > 36°C. W przypadku zbyt dużej utraty ciepła z organizmu może dojść nawet do hipotermii.
Powyższe skutki działania niskiej temperatury mogą przyczynić się do zwiększenia liczby błędów popełnianych podczas pracy, a tym samym do zwiększenia wypadkowości w pracy.
Zalecenia dotyczące stosowania odzieży ciepłochronnej
Pracownicy i pracodawcy powinni:
- stosować odpowiednio dobraną do warunków pracy odzież ochronną (IREQmin),
- osłaniać głowę/twarz (tam, gdzie jest to wskazane) – termiczna ochrona twarzy opóźnia chłodzenie palców i poprawia komfort termiczny podczas ekspozycji na zimne powietrze,
- zmieniać wilgotną odzież ochronną podczas pracy w zimnym mikroklimacie,
- wybierać wyłącznie odzież certyfikowaną.
Zalecenia dotyczące stosowania rękawic
Pracownicy i pracodawcy powinni:
- używać rękawic ochronnych spełniających wymagania normy PN-EN 511:2009 [19],
- wybierać rękawice ochronne charakteryzujące się odpowiednimi właściwościami izolacyjnymi, które zależą od konstrukcji rękawic oraz rodzaju i grubości materiałów zastosowanych w poszczególnych częściach rękawicy, a także aktywności fizycznej pracownika i temperatury otoczenia (rys. 2),
- stosować rękawice dopasowane do ręki użytkownika dla zapewnienia odpowiedniej sprawności i możliwości wykonywania czynności manualnych, gdyż rękawice nie powinny powodować ograniczenia możliwości wykonywania czynności zawodowych,
- dobierając rękawice o właściwościach ochronnych, uwzględniać
- czas ekspozycji, rodzaj powierzchni i kształt przedmiotu, którym pracownik manipuluje podczas czynności zawodowych,
- używać rękawic ochronnych prawidłowo dobranych pod względem rozmiaru do rąk użytkownika,
- zdjąć przed pracą z palców pierścionki, obrączki i inne ozdoby z rąk,
- sprawdzać rękawice ochronne przed założeniem pod względem
- uszkodzeń i zużycia – wymieniać rękawice, gdy mają oznaki zniszczenia np. rozcięcia, rozdarcia, dziury lub defekty,
- nie używać skażonych rękawic ochronnych; rękawice powinny być
- czyste, bez oznak uszkodzenia i zużycia,
- mieć zawsze czyste i suche ręce przed nałożeniem rękawic,
- unikać kontaktu bezpośredniego skóry z zimną powierzchnią (zwłaszcza metalową) poniżej 7°C,
- używać (w miarę możliwości) ogrzewaczy do rąk na stanowisku pracy, aby okresowo dogrzewać dłonie.
Zalecenia dotyczące organizacji pracy
Pracownicy i pracodawcy powinni:
- wdrożyć harmonogram wymiany rękawic i innych jednorazowych środków ochrony osobistej, który obejmuje sprawdzanie degradacji materiałów, nadmiernego zużycia, rozdarcia lub innych czynników mogących zmniejszać ich skuteczność,
- zwiększać swoją wiedzę w zakresie zagrożeń związanych z pracą
- w zimnym mikroklimacie,
- zredukować (w miarę możliwości) wykonywanie czynności manualnych w bardzo niskich temperaturach,
- nie zapominać o okresowych badaniach lekarskich,
- wprowadzić międzystanowiskową rotację pracowników wykonujących prace wymagające doskonałej sprawności manualnej między cieplejszymi i zimniejszymi obszarami w ciągu jednej zmiany roboczej; rotacja co 2 godziny pozwoli również na przerwy od ekspozycji na niższe temperatury,
- unikać długotrwałego stania lub siedzenia w zimnym otoczeniu,
- wykonywać co jakiś czas ćwiczenia fizyczne (endogenne wytwarzanie ciepła przez umiarkowane i proste ćwiczenia podczas czynności roboczych może poprawić sprawność manualną),
- robić często krótkie przerwy na odpoczynek w ciepłym miejscu odpoczynku.
Źródło materiały CIOP i PIB
najbliższe szkolenia z prawa pracy
Najważniejsze zmiany w przepisach prawa pracy 2023 – 2024 i ich zastosowanie |
Szkolenie zdalne/wideokonferencja |
07.05.2024 |
Zobacz więcej |
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych |
Kielce |
10.05.2024 |
Zobacz więcej |
Kurs Specjalista ds. kadr i wynagrodzeń |
Szkolenie zdalne/wideokonferencja |
10.05.2024 |
Zobacz więcej |
Umowa o pracę a umowy cywilnoprawne – istotne różnice |
Szkolenie zdalne/wideokonferencja |
17.05.2024 |
Zobacz więcej |
Akademia Prawa Pracy dla Menadżerów |
Szkolenie zdalne/wideokonferencja |
21.05.2024 |
Zobacz więcej |
Zobacz też:
